يک دنياى بهتر: کنفرانس بين المللى بمناسبت روز جهانى زن روز شنبه ٧ مارس در گوتنبرگ برگزار شد. چه مسائل اساسى جنبش آزادى زن در مباحث مورد تاکيد قرار گرفت؟ ارزيابى تان از اين کنفرانس چيست؟
آذر ماجدى: تم این کنفرانس بررسی نقش مخرب مذهب در زندگی زنان در سطح بین المللی بود و تیتر آن چرا سکولاریسم برای آزادی زن ضروری است. ما تلاش کرده بودیم سخنرانانی را از کشورهای مختلف دعوت کنیم تا هم بشکلی همه جانبه تر به نقش مذهب پرداخته شود و هم موفق شویم ملزومات سازماندهی یک جنبش بین المللی لائیک برای آزادی زن را فراهم آوریم. ضمنا کوشیدیم تا سخنرانی ها مذاهب مختلف را دربرگیرد. مسیحیت در قالب کلیسای کاتولیک و ارتودکس، مذهب یهود و اسلام مورد بررسی قرار گرفت.
کنفرانس به مساله بیحقوقی زن، ستمکشی زن و زن ستیزی پرداخت و نقش مذهب را در تقویت و بازتولید این شرایط از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد. آنچه جالب توجه بود، جهانشمولی شرایط ستم و نقش مخرب مذهب، علیرغم تفاوت های فرهنگی، جغرافیایی و حقوقی در کشورهای مختلف بود. بطور مثال لیا نادارایا از گرجستان و سوسن تامپیری از آرژانتین سخن گفتند. اولی در مورد کلیسای ارتودوکس و دومی در مورد کلیسای کاتولیک. نفوذ این دو کلیسا در دولت و وضعیت اسفناک زنان در کشورهای مزبور و همچنین شباهت هایی که میان این دو جامعه و جوامع تحت اسلام وجود داشت، برای شرکت کنندگان بسیار شگفت آور بود.
همچنین در مورد نسبیت فرهنگی و مولتی کالچرالیسم، نقش میلیتاریسم و ارتباط آن با دستگاه مذهب، در مورد سکولاریسم و تعاریف مختلف از آن، در مورد مذهب بعنوان یک دستگاه سیاسی و ضرورت مذهب زدایی، در مورد مذهب و حقوق کودکان و لزوم ممنوعیت مدارس مذهبی نیز صحبت شد. سخنرانی ها بسیار جالب و آموزنده بود. شرکت فعال شرکت کنندگان در مباحث نیز به زنده بودن کنفرانس می افزود.
مباحثی که بیشترین بحث را برانگیخت، نسبیت فرهنگی، ممنوعیت مدارس مذهبی و مقوله حق اولیاء در رابطه با کودکان و مذهب زدایی بود. این واقعیت که نقد هر مذهبی بمثابه اعمال راسیسم نسبت به معتقدین آن مذهب تعبیر میشود و محافظه کاری عمیقی که این شیوه تفکر بر فضای جامعه و آکادمی ها تحمیل کرده است. ممنوعیت مدارس مذهبی از جانب کریم نوری طرح شد. این مساله بحث داغی را برانگیخت. زمانی که کریم نوری گفت که کودک مذهب ندارد و این مذهب پدر و مادر است که بر او تحمیل شده است. سر و صدای بسیاری در سالن هم در تائید و بعضا در شگفتی بلند شد. مذهب در مخالفت با مذهب و مقوله مذهب زدایی بحث های زیادی را برانگیخت. گفته شد که این شیوه برخورد غیر سازنده است، با سکولاریسم که بر آزادی مذاهب تاکید دارد در تناقض قرار میگیرد. این بحث نیز داغ شد. من توضیح دادم که سکولاریسم بدرست بر آزادی مذاهب تاکید دارد. من نیز با این مساله کاملا موافقم. من به آزادی بی قید و شرط بیان و عقیده اعتقاد دارم. اما حق من است که علیه مذهب و نقش مخرب آن تبلیغ کنم.
بنظر من این یک کنفرانس بسیار موفق و کاملا چشم گشا بود. ارزیابی های دست اول از موقعیت زنان در کشورهای مختلف و نقش بسیار منفی و مخرب مذهب در زندگی زنان بدست میداد. شرکت کنندگان از کنفرانس بسیار راضی بودند و بسیار فعال در مباحث شرکت داشتند. کنفرانس همچنین پیام و فراخوان خود برای سازماندهی یک جنبش بین المللی لائیک برای آزادی زن را اعلام کرد. بنظرم ما توانستیم با این کنفرانس چندین قدم به هدف خود نزدیک تر شویم و توانستیم شبکه فعالین خود را گسترش دهیم.
يک دنياى بهتر: مسئله سکولاريسم عنوان کنفرانس بود. سخنرانان از کشورهاى مختلف عليه دخالت مذهب در زندگى زنان و جامعه سخن گفتند. جنبش بين المللى آزادى زن براى تحقق سکولاريسم و قوانين مترتب به آن چه سياستهائى دارد؟ کنفرانس چه ايده اى در اين زمينه داشت؟
آذر ماجدى: بنظر من راه اندازی و سازماندهی یک جنبش وسیع و توده ای بهترین و مطمئن ترین روش است. برخی سازمان هایی که ما همکاری میکنند به تلاش از بالا، بشکل دخالت در پارلمان نیز معتقدند و در آن مسیر نیز فعالیت میکنند. من شخصا اعتقادی به پارلمانتاریسم ندارم و در این رابطه نیز بحث های بسیاری با فعالین درگیر در این سازمان ها داشته ام. آنها قبول دارند که بدون یک جنبش قوی نخواهند توانست دخالت چندانی در قانون گذاری داشته باشند و بقول معروف برای تاثیر گذاری از بالا و پایین میکوشند. مساله اینست که تا آنجا که به اروپا برمیگردد، تلاش اکتیویست ها برای تاثیر گذاری بر پارلمان اروپا یکی از تاکتیک ها است. اما در مورد بقیه جهان سازماندهی یک جنبش وسیع تنها راه است.
اکنون ما توانسته ایم به خاورمیانه و حتی برخی کشورهای دیگر راه یابیم. این بسیار با ارزش است. اما باید توجه داشت که فعالین کشورهای خاورمیانه بخاطر مسائل امنیتی و وجود دیکتاتوری و همچنین نفوذ اسلام سیاسی، با احتیاط بسیار حرکت میکنند. اینها همه موانعی است که بر سر راه ما وجود دارد. و باید با همه آنها مقابله کنیم. منتهی من شخصا متوجه شدم که گوش ها کاملا باز است. بحث های ما حتی اگر در ابتدا با ناباوری روبرو شود خیلی سریع توجه و علاقه آنها را جلب میکند. لذا تماس مداوم و پیگیر، تلاش برای اشاعه مباحث در سطح وسیع، سازماندهی کنفرانس های آتی و دعوت تعداد بیشتر و بالاخره سازماندهی یک جنبش وسیع بین المللی و یک شبکه وسیع از فعالین راهی است که بنظر من موثر ترین است. سازمان آزادی زن در این زمینه متمرکز شده است. باید توجه داشته باشیم که ما در این کنفرانس یک سد مهم و یک تابوی مهم را شکستیم. دعوت فعالین از فلسطین و اسرائیل کار بسیار مهم و باارزشی بود. این کار ساده ای نبود. با مقاومت و مخالفت روبرو شد. اما بالاخره موفق شدیم. کنفرانس در رابطه با مساله فلسطین نیز سخن گفت و بر راه حل دو دولت مستقل و معتبر تاکید کرد.
يک دنياى بهتر: کنفرانس چند قطعنامه داشت. قطعنامه ها راجع به چه موضوعاتى بودند؟ آيا جهتگيرى سياسى مندرج دراين قطعنامه ها قرار است در سطوح ديگرى دنبال شود؟ چگونه؟
آذر ماجدى: پنج قطعنامه به کنفرانس ارائه شد. سه قطعنامه از طرف سازمان آزادی زن، در رابطه با محکوم کردن جمهوری اسلامی در سرکوب زنان، در رابطه با محکومیت آپارتاید جنسی و همچنین قطعنامه ای درباره لزوم سازماندهی یک جنبش لائیک بین المللی برای آزادی زن. قطعنامه ای از جانب سوسن تامپیری و هوگو استرلا ارائه شد در رابطه با محکومیت کلیسای کاتولیک و برسمیت شناسی حق باز پس دادن غسل تعمید و بیرون آمدن از تابعیت کلیسا و قطعنامه ای نیز از جانب فرانسس رادای در رابطه با محکومیت کلیه مذاهب. قطعنامه ها در کنفرانس خوانده شدند و تصمیم بر این شد که با تغییراتی و ادغام دو تا از قطعنامه ها متن آنها را منتشر کنیم.
تلاش بر این است که این قطعنامه ها را وسیعا انتشار دهیم و هر یک از شرکت کنندگان در کشور خود بکوشد که بخش وسیعی را حول آن بسیج کند. ضمنا تلاش شود که از طرق ممکن قطعنامه ها را برای سازمان های بین المللی و ان جی او های مختلف در مورد حقوق زن ارسال کنیم و تائید آنها را نیز جلب کنیم. یک کار پیگیر و فعال برای پیگیری این قطعنامه ها ضروری است. اما از آنجا که شرکت کنندگان هر یک به سازمانی متعلق اند و در کشور خود بسیار فعال هستند امکان اشاعه این قطعنامه ها زیاد است. مساله بر سر اینست که همانطور که من در سخنرانی افتتاحیه خود اعلام کردم، ما به قدرت های دولتی وابسته نیستیم، از امکانات مالی چندانی برخوردار نیستیم. ما یک عده شهروند معمولی ولی فعال هستیم که میخواهیم یک دنیای بهتر و برابر تر بسازیم. لذا باید بکوشیم انسان های مثل خود را جمع کنیم، متشکل کنیم و سازمان دهیم. این تنها منبع و قدرت ماست که زمانی که بحرکت درآید از قدرتی بسیار وسیع برخوردار خواهد بود. سازماندهی یک جنبش وسیع بین المللی لائیک برای آزادی زن از این رو یک هدف ضروری است و ما بر آن تاکید و تمرکز خواهیم کرد. *
